Sztuka na wygnaniu | Podóż niemile widziana
Dołącz do współtworzenia tkackiej instalacji artystycznej "Destination unwelcome"
Fot. Edyta Dufaj
Podczas trwającej od stycznia 2025 rezydencji ARTS IN EXILE w Willi Decjusza, albańska artystka wizualna - Redina Qose pracuje nad swoją instalacją artystyczną Destination unwelcome [Podróż niemile widziana]. Każdego dnia artystka pracuje na krośnie w przestrzeni Willi, angażując się w powolny, medytacyjny proces tworzenia pięciometrowego dywanu i reflektując nad tematem migracji. Przestrzeń pozostaje otwarta dla odwiedzających, którzy mogą nie tylko obserwować pracę, lecz także w niej uczestniczyć, podejmując rozmowy i zastanawiając się nad tematami przymusowego przesiedlenia, przetrwania i nadziei. Poprzez uczynienie procesu widocznym i angażującym, projekt przekształca akt tkania w doświadczenie zbiorowe, zapraszając widzów do współuczestniczenia w tej podróży – zarówno fizycznie, jak i emocjonalnie.
Finalne dzieło tego procesu zostanie zaprezentowane w Willi w niedzielę 30 marca. Pięciometrowy dywan z wełny, umieszczony bezpośrednio na podłodze ma symbolizować drogę, którą migranci pokonują, aby dotrzeć do Europy – od Turcji po Niemcy – jedną z wielu niebezpiecznych ścieżek. Praca zaprasza widzów do odbycia tej podróży, doświadczając fizycznych i symbolicznych tekstur przesiedlenia, nadziei i przetrwania.
Utkany w naturalnych odcieniach wełny dywan zawiera warstwy interwencji – przerwy, zmiany faktury i różnice w kolorze – odzwierciedlające nieprzewidywalność i fragmentację wymuszonej migracji.
Z tkaniny wyłania się pytanie: „Czy ucieczka jest końcem?” – w ciemniejszym odcieniu, jako otwarte pytanie, które unosi się nad dziełem, oddając niepewność towarzyszącą każdemu etapowi wygnania. Czy opuszczenie miejsca oznacza prawdziwą ucieczkę, jeśli wciąż powielamy te same schematy? Co czeka po ucieczce? Na jednym z końców długie frędzle rozciągają się w przestrzeń, tworząc nieoczekiwany próg między odejściem a nieznanym. Frędzle sięgają w stronę kwadratowej, niebieskiej jedwabnej poduszki, na której spoczywa kula – starannie umieszczona niczym niemal absurdalny dodatek. To skomplikowana konfrontacja miękkości i przemocy, gdzie ból i śmierć przybierają delikatną formę, jakby zasługiwały na umieszczenie na piedestale, bez żadnej dalszej akcji. Z jednej strony może się wydawać, że to dekoracyjny sposób mierzenia się z kryzysami, jakie napotykają migranci w drodze do Europy – gdzie każdy krok jest świadectwem niestabilności i napięcia, które niesie ze sobą podróż.
Jestem córką ojca emigranta, siostrą brata emigranta. Sama byłam emigrantką, zanim jeszcze nauczyłam się mówić, przewieziona przez granice (Grecji) w wieku jednego roku. Pochodzę z kraju, gdzie nieobecność jest tak obecna jak góry, gdzie więcej serc bije poza jego granicami niż wewnątrz. Albania. Kraj, którego historia zapisana jest w krokach odchodzących i tęsknych spojrzeniach wstecz. Kraj wielowiekowego wygnania, domów pozostawionych za sobą, głosów niesionych przez wiatr. To więcej niż słowa, to historie o przetrwaniu, poświęceniu i transformacji. Dla mnie oznaczają one poszukiwanie przynależności, ciężar nostalgii i odporność tych, którzy zostawiają za sobą wszystko, by budować przyszłość gdzie indziej. - mówi Redina Qose.
Redina Qose urodziła się w 1996 roku w Patos, Albanka, aktualnie na stale mieszka i tworzy w Tiranie. W 2019 roku obroniła dyplom z multimediów na Uniwersytecie Sztuk w Tiranie. W swoich działaniach artystycznych porusza się u styku różnego rodzaju mediów, w ramach sztuk wizualnych i konceptualnych, jak fotografia, video, performens, instalacje audiowizualne.
Finalne dzieło tego procesu zostanie zaprezentowane w Willi w niedzielę 30 marca. Pięciometrowy dywan z wełny, umieszczony bezpośrednio na podłodze ma symbolizować drogę, którą migranci pokonują, aby dotrzeć do Europy – od Turcji po Niemcy – jedną z wielu niebezpiecznych ścieżek. Praca zaprasza widzów do odbycia tej podróży, doświadczając fizycznych i symbolicznych tekstur przesiedlenia, nadziei i przetrwania.
Utkany w naturalnych odcieniach wełny dywan zawiera warstwy interwencji – przerwy, zmiany faktury i różnice w kolorze – odzwierciedlające nieprzewidywalność i fragmentację wymuszonej migracji.
Z tkaniny wyłania się pytanie: „Czy ucieczka jest końcem?” – w ciemniejszym odcieniu, jako otwarte pytanie, które unosi się nad dziełem, oddając niepewność towarzyszącą każdemu etapowi wygnania. Czy opuszczenie miejsca oznacza prawdziwą ucieczkę, jeśli wciąż powielamy te same schematy? Co czeka po ucieczce? Na jednym z końców długie frędzle rozciągają się w przestrzeń, tworząc nieoczekiwany próg między odejściem a nieznanym. Frędzle sięgają w stronę kwadratowej, niebieskiej jedwabnej poduszki, na której spoczywa kula – starannie umieszczona niczym niemal absurdalny dodatek. To skomplikowana konfrontacja miękkości i przemocy, gdzie ból i śmierć przybierają delikatną formę, jakby zasługiwały na umieszczenie na piedestale, bez żadnej dalszej akcji. Z jednej strony może się wydawać, że to dekoracyjny sposób mierzenia się z kryzysami, jakie napotykają migranci w drodze do Europy – gdzie każdy krok jest świadectwem niestabilności i napięcia, które niesie ze sobą podróż.
Jestem córką ojca emigranta, siostrą brata emigranta. Sama byłam emigrantką, zanim jeszcze nauczyłam się mówić, przewieziona przez granice (Grecji) w wieku jednego roku. Pochodzę z kraju, gdzie nieobecność jest tak obecna jak góry, gdzie więcej serc bije poza jego granicami niż wewnątrz. Albania. Kraj, którego historia zapisana jest w krokach odchodzących i tęsknych spojrzeniach wstecz. Kraj wielowiekowego wygnania, domów pozostawionych za sobą, głosów niesionych przez wiatr. To więcej niż słowa, to historie o przetrwaniu, poświęceniu i transformacji. Dla mnie oznaczają one poszukiwanie przynależności, ciężar nostalgii i odporność tych, którzy zostawiają za sobą wszystko, by budować przyszłość gdzie indziej. - mówi Redina Qose.
Redina Qose urodziła się w 1996 roku w Patos, Albanka, aktualnie na stale mieszka i tworzy w Tiranie. W 2019 roku obroniła dyplom z multimediów na Uniwersytecie Sztuk w Tiranie. W swoich działaniach artystycznych porusza się u styku różnego rodzaju mediów, w ramach sztuk wizualnych i konceptualnych, jak fotografia, video, performens, instalacje audiowizualne.
Arts in Exile | Sztuka na wygnaniu
Projekt „Arts in Exile” to program rezydencjalny, którego celem jest stworzenie kreatywnej platformy współpracy dla artystów, którzy doświadczyli w swoim życiu przymusowej migracji z przyczyn ekonomicznych, politycznych, bezpieczeństwa, prześladowań na tle etnicznym. Oferuje on trzymiesięczną rezydencję w Willi Deciusza dla trzech twórców reprezentujących różne dziedziny sztuki: literaturę, sztuki wizualne i muzykę.
Podczas rezydencji artyści podejmą zarówno indywidualną pracę twórczą, jak i wejdą w dialog pomiędzy sobą. Współpraca, wykorzystanie własnych doświadczeń oraz różnych dziedzin sztuki pozwolą przygotować multimedialne wydarzenie artystyczne dla lokalnej publiczności. Obszarem tematycznym pracy artystów będą dziedzictwo kulturowe, migracje, mniejszości, funkcjonowanie w społeczności, włączenie i wykluczenie, trauma lub wolność sztuki.
W programie rezydencji oprócz Rediny Qose, udziała wzięła także ONDISO MADETE, kenijska performerka oraz BUTRINT PASHA, reżyser z Kosowa, którzy zaprezentują efekty swojej pracy w Willi Decjusza 30 marca oraz 1 kwietnia.
Więcej o tych wydarzeniach:
Operatorem projektu jest Stowarzyszenie Willa Decjusza.
Projekt realizowany w ramach programu Culture Moves Europe, finansowany ze środków Unii Europejskiej.
Podczas rezydencji artyści podejmą zarówno indywidualną pracę twórczą, jak i wejdą w dialog pomiędzy sobą. Współpraca, wykorzystanie własnych doświadczeń oraz różnych dziedzin sztuki pozwolą przygotować multimedialne wydarzenie artystyczne dla lokalnej publiczności. Obszarem tematycznym pracy artystów będą dziedzictwo kulturowe, migracje, mniejszości, funkcjonowanie w społeczności, włączenie i wykluczenie, trauma lub wolność sztuki.
W programie rezydencji oprócz Rediny Qose, udziała wzięła także ONDISO MADETE, kenijska performerka oraz BUTRINT PASHA, reżyser z Kosowa, którzy zaprezentują efekty swojej pracy w Willi Decjusza 30 marca oraz 1 kwietnia.
Więcej o tych wydarzeniach:
Operatorem projektu jest Stowarzyszenie Willa Decjusza.
Projekt realizowany w ramach programu Culture Moves Europe, finansowany ze środków Unii Europejskiej.