Z Chopinem w salonie Marceliny Czartoryskiej 01.03.2021
Zapraszamy na premierę filmu.
Z CHOPINEM W SALONIE MARCELINY CZARTORYSKIEJ - premiera filmu
1 marca o godz. 20.00 zapraszamy na premierę filmu "Z Chopinem w salonie Marceliny Czartoryskiej" przygotowanego przez zespół Baletu Dworskiego Cracovia Danza we współpracy z Instytutem Kultury Willa Decjusza.
Tańce stanowiły jedno z najważniejszych źródeł twórczości Fryderyka Chopina. Niemal połowa z ponad 200 jego kompozycji odnosi się do tańców już w tytule, a w wielu pozostałych, nawet jeśli nazwa tego nie wskazuje, pojawiają się wyraziste rytmy taneczne. Kompozytor był świetnym tancerzem i jako bywalec salonów i balów w Warszawie, Wiedniu i Paryżu potrafił perfekcyjnie, a zarazem twórczo oddać charakter tańców znajdujących się w repertuarze salonów europejskich z I poł. XIX wieku.
Film, wyprodukowany przez Cracovia Danza Film Studio, prezentuje właśnie tę salonową odsłonę tanecznej twórczości Chopina. Scenerię obrazu stanowią wnętrza renesansowej Willi Decjusza, w której w latach 1869-1894 mieszkała księżna Marcelina Czartoryska, słynna uczennica kompozytora. W podkrakowskiej posiadłości artystka stworzyła artystyczny salon na wzór tych paryskich, w których bywał i tworzył Fryderyk Chopin, wypełniając go pamiątkami i muzyką swego mistrza.
W filmie ożywają wspomnienia Marceliny Czartoryskiej z czasów młodości, z paryskich salonów. Przy fortepianie zasiada Chopin, a eleganckie damy i kawalerowie tańczą do jego muzyki: walca, ecossaizów, bourèe, landlera, kontredansa.
Film będzie można obejrzeć na kanale You Tube oraz profilu Facebook Baletu Cracovia Danza.
https://www.facebook.com/events/350324139539825/
Tańce stanowiły jedno z najważniejszych źródeł twórczości Fryderyka Chopina. Niemal połowa z ponad 200 jego kompozycji odnosi się do tańców już w tytule, a w wielu pozostałych, nawet jeśli nazwa tego nie wskazuje, pojawiają się wyraziste rytmy taneczne. Kompozytor był świetnym tancerzem i jako bywalec salonów i balów w Warszawie, Wiedniu i Paryżu potrafił perfekcyjnie, a zarazem twórczo oddać charakter tańców znajdujących się w repertuarze salonów europejskich z I poł. XIX wieku.
Film, wyprodukowany przez Cracovia Danza Film Studio, prezentuje właśnie tę salonową odsłonę tanecznej twórczości Chopina. Scenerię obrazu stanowią wnętrza renesansowej Willi Decjusza, w której w latach 1869-1894 mieszkała księżna Marcelina Czartoryska, słynna uczennica kompozytora. W podkrakowskiej posiadłości artystka stworzyła artystyczny salon na wzór tych paryskich, w których bywał i tworzył Fryderyk Chopin, wypełniając go pamiątkami i muzyką swego mistrza.
W filmie ożywają wspomnienia Marceliny Czartoryskiej z czasów młodości, z paryskich salonów. Przy fortepianie zasiada Chopin, a eleganckie damy i kawalerowie tańczą do jego muzyki: walca, ecossaizów, bourèe, landlera, kontredansa.
Film będzie można obejrzeć na kanale You Tube oraz profilu Facebook Baletu Cracovia Danza.
https://www.facebook.com/events/350324139539825/
Rozmowa z Dominiką Kasprowicz, dyrektor Instytutu Kultury Willa Decjusza oraz Romaną Agnel, dyrektor Baletu Cracovia Danza z okazji premiery filmu „Z Chopinem w salonie Marceliny Czartoryskiej.”
IKWD: „Z Chopinem w salonie Marceliny Czartoryskiej” to tytuł, który w sposób naturalny łączy wątki historyczne i muzyczne – a więc Willę Decjusza i Balet Cracovia Danza, dlatego głównym bohaterem jest F.Chopin?
Romana Agnel: Willa Decjusza to miejsce związane z Marceliną Czartoryską, uczennicą Fryderyka Chopina, która jego muzykę propagowała w swoim salonie w Willi. Ta tradycja jest żywa do dziś. Willa posiadając doskonały instrument – fortepian wysokiej klasy – kontynuuje muzyczne dziedzictwo Marceliny Czartoryskiej i dzisiaj również kojarzona jest z koncertami , postrzegana jako muzyczny salon Krakowa. Z pewnością atmosfera twórczości Chopina, przywieziona tutaj przez Czartoryską jest stale obecna i bardzo wyczuwalna.
IKWD: W jaki sposób w swoich działaniach kulturalnych Willa Decjusza wykorzystuje potencjał miejsca, nawiązując do dawnych tradycji salonu artystycznego?
Dominika Kasprowicz: Koncepcja „salonu artystycznego” zawiera w sobie pierwiastek elitarności. Adresatami wydarzeń artystycznych w czasach Marceliny Czartoryskiej było przecież wybrane i wąskie grono uczestników. Jednocześnie odbywające się tu koncerty, spotkania i odczyty odbijały się szerokim echem i wpływały, jak powiedzieliby socjologowie, na patriotyczne postawy w wymiarze indywidualnym i kolektywnym. Projekty realizowane przez Instytut Kultury Willa Decjusza są adresowane do szerokiego grona odbiorców, szczególnie do krakowian, ale jednocześnie staramy się, aby były dla tego odbiorcy wymagające – wymagające przygotowania, zatrzymania, refleksji, wglądu. Korzystamy z doświadczeń własnych i naszych partnerów, jak balet Cracovia Danza, aby zaproponować oryginalne wydarzenia artystyczne, które zapadną w pamięci uczestników, wsparcie utalentowanych twórców, często będących personae non gratae w krajach pochodzenia.
IKWD: Nagrany przez Cracovia Danza film „Z Chopinem w salonie Marceliny Czartoryskiej” prezentuje salonową odsłonę tanecznej twórczości Chopina. Skąd pomysł na przygotowanie materiału tanecznego inspirowanego twórczością tego kompozytora?
RA: Inspiracją do przedstawienia salonowych form tanecznych Fryderyka Chopina stał się traktat francuskiego mistrza tańca H. Cellariusa pt. „La danse des salons” wydanych w 1849 r. w Paryżu. Jest to dzieło opisujące i analizujące podstawowe formy tańców salonowych praktykowanych w Europie w I połowie XIX wieku. Opracowując ten traktat zdałam sobie sprawę, że jest to nowe, niebrane wcześniej pod uwagę, źródło do rekonstrukcji i analizy kompozycji Chopina opartych na salonowych formach tanecznych. W momencie, jeśli można sięgać do tak bogatego źródła – świadka praktyki tanecznej z tej epoki, to choreograficzne opracowanie poszczególnych tańców zyskuje na wiarygodności i może stanowić jak najbliższą epoce, stylowi i technice, materialną wizję muzycznej kompozycji. Pracując nad każdą formą taneczną z zasobem treści i wiedzy opartym na traktacie Cellariusa łatwiej jest odczytać i jednocześnie przedstawić strukturę, rytmikę, ale też i charakter każdej z poszczególnych form tanecznych. Wiadomo również, że salonowa część twórczości Chopina nie jest wystarczająco zbadana pod tym kątem i nikt nie przedstawił tych kompozycji opierając się na autentycznych wzorcach tanecznych z epoki.
IKWD: Zaprezentowany w filmie repertuar taneczny jest pierwszą i jedyną próbą choreograficznej ilustracji tańców salonowych z czasów kompozytora. Co było największym wyzwaniem w przygotowaniu i realizacji tego artystycznego pomysłu?
RA: Największym wyzwaniem w realizacji artystycznej wybranych utworów Fryderyka Chopina było znalezienie równowagi pomiędzy kreacją a rekonstrukcją, wpisanie się z tańcem i ruchem w artystyczną wizję kompozytora. Moim zamierzeniem było przedstawienie całego kontekstu epoki (kostiumy, rekwizyty, obyczajowość), przedstawienie zachowań, sytuacji w salonie, a więc swoistego teatru ruchu, ale też w pewnych aspektach wyjście poza świat stylu i techniki ówcześnie praktykowanej. Trudnością było wpisanie całości w kompozycje muzyczne, oraz dobranie środków ruchowych komunikujących emocje, wrażenia, odczucia, środków, które jednocześnie będą wpisywać się w formalną całość.
IKWD: „Z Chopinem w salonie Marceliny Czartoryskiej” to nie jedyny projekt realizowany przez Instytut Kultury Willa Decjusza we współpracy z Cracovią Danza i innymi instytucjami kultury, prawda?
DK: Hasłem przewodnim naszej działalności jest „Willa Decjusza – miejsce spotkań”. W ten sposób nawiązujemy do historii miejsca – pałacu, w którym, w duchu renesansu, spotykali się przedstawiciele różnych tradycji, kultur, religii i narodowości w czasach założyciela – Justusa Decjusza, jego syna – Decjusza Młodszego i później. Podobną rolę w życiu kulturalnym i społecznym Krakowa oraz Polski odgrywało to miejsce pod koniec XIX wieku, kiedy należało do rodziny Czartoryskich Współcześnie spotkania, wymiana doświadczeń i współpraca międzynarodowa stanowią kwintesencję naszych działań. Renesansowy zespół parkowo-pałacowy, unikat w skali kraju, stanowi inspirującą ramę działań wspólnych, które wypełniają przestrzeń i pozwalają naszym gościom za każdym razem na nowo ją interpretować.
Z Baletem Cracovia Danza współpracowaliśmy przy wielu wydarzeniach muzycznych, m.in. Festiwalu Tańców Dworskich, a ostatnio miniaturach muzycznych w cyklu Villa Artis Online, które niedługo będą dostępne na naszej stronie.
IKWD: Jak się pracuje i przygotowuje wymagające projekty kulturalne w czasach pandemii, które stawiają przed instytucjami kultury i artystami szereg wyzwań i ograniczeń?
RA: Faktycznie, realizacja wydarzeń tanecznych w obecnych czasach jest bardziej skomplikowana i wymaga dodatkowych działań. Jednocześnie zmusza ona do otwierania się na nowe możliwości, do większej kreatywności na wszystkich polach zarówno organizacyjnych jak i artystycznych. Naszą strategią jest wypracowanie i wzmocnienie narzędzi do realizacji wydarzeń artystycznych na najwyższym poziomie jakościowym w sieci. To jest działanie, które jest możliwe do realizacji w obecnych warunkach. W związku z tym powstało w naszej instytucji studio filmowe, nowa komórka, która w sposób profesjonalny realizuje nasze wydarzenia artystyczne. Zapewnia nam ona w dużym stopniu niezależność i możliwość planowanie, oraz produkcję naszych wydarzeń wg. naszych kryteriów i wymogów. Taniec jest sztuką wizualną i wierzę, że te nasze działania przyniosą nam dodatkowe korzyści, pozwolą utrzymać motywację pracowników, pozwolą nawiązywać nowe kontakty i realizować projekty, które wcześniej byłyby dla nas nieosiągalne.
DK: Ostatni rok był dla całego sektora kultury bardzo wymagający, i nie sposób nie zgodzić się ze stwierdzeniem, że instytucje kultury były „pierwsze na liście do zamknięcia, ostatnie do otwarcia”. Mała elastyczność decydentów w rozumieniu sposobów i form działania skutkowała właściwie paraliżem kulturalnego eko-systemu. Oczywiście część instytucji korzystała z pomocy państwa czy organizatorów. Pomoc ta jednak tyczyła zapewnienia ciągłości działalności, przetrwania, i wiele ważnych instytucji kultury się do tej finansowej pomocy nie kwalifikowało ze względów formalnych. Pandemia zawęziła katalog naszych dotychczasowych możliwości.
Wyzwanie, które w mojej ocenie jednak wysuwa się na plan pierwszy – to gwałtowna, celowo używam tego słowa, zmiana relacji z publicznością, uczestnikami projektów. Od wybuchu pandemii wielokrotnie podkreślano pozytywną rolę jaką „produkty” i ludzie kultury odegrali w podtrzymywaniu zbiorowego morale. Rola twórców, artystycznych interpretatorów rzeczywistości została dostrzeżona. Jednocześnie, pandemia COVID-19 zmieniła zwłaszcza potrzeby i oczekiwania adresatów naszych działań, dlatego za największe wyzwanie w czasach pandemii uznaję podtrzymanie więzi z publicznością, przy jednoczesnej konieczności zmian w sposobach kreowania działań. Jedną w odpowiedzi na to wyzwanie jest pogłębiona współpraca instytucji kultury. Projekt filmowy, którego premiera odbędzie się 1 marca, jest takim przykładem.
IKWD: „Z Chopinem w salonie Marceliny Czartoryskiej” to tytuł, który w sposób naturalny łączy wątki historyczne i muzyczne – a więc Willę Decjusza i Balet Cracovia Danza, dlatego głównym bohaterem jest F.Chopin?
Romana Agnel: Willa Decjusza to miejsce związane z Marceliną Czartoryską, uczennicą Fryderyka Chopina, która jego muzykę propagowała w swoim salonie w Willi. Ta tradycja jest żywa do dziś. Willa posiadając doskonały instrument – fortepian wysokiej klasy – kontynuuje muzyczne dziedzictwo Marceliny Czartoryskiej i dzisiaj również kojarzona jest z koncertami , postrzegana jako muzyczny salon Krakowa. Z pewnością atmosfera twórczości Chopina, przywieziona tutaj przez Czartoryską jest stale obecna i bardzo wyczuwalna.
IKWD: W jaki sposób w swoich działaniach kulturalnych Willa Decjusza wykorzystuje potencjał miejsca, nawiązując do dawnych tradycji salonu artystycznego?
Dominika Kasprowicz: Koncepcja „salonu artystycznego” zawiera w sobie pierwiastek elitarności. Adresatami wydarzeń artystycznych w czasach Marceliny Czartoryskiej było przecież wybrane i wąskie grono uczestników. Jednocześnie odbywające się tu koncerty, spotkania i odczyty odbijały się szerokim echem i wpływały, jak powiedzieliby socjologowie, na patriotyczne postawy w wymiarze indywidualnym i kolektywnym. Projekty realizowane przez Instytut Kultury Willa Decjusza są adresowane do szerokiego grona odbiorców, szczególnie do krakowian, ale jednocześnie staramy się, aby były dla tego odbiorcy wymagające – wymagające przygotowania, zatrzymania, refleksji, wglądu. Korzystamy z doświadczeń własnych i naszych partnerów, jak balet Cracovia Danza, aby zaproponować oryginalne wydarzenia artystyczne, które zapadną w pamięci uczestników, wsparcie utalentowanych twórców, często będących personae non gratae w krajach pochodzenia.
IKWD: Nagrany przez Cracovia Danza film „Z Chopinem w salonie Marceliny Czartoryskiej” prezentuje salonową odsłonę tanecznej twórczości Chopina. Skąd pomysł na przygotowanie materiału tanecznego inspirowanego twórczością tego kompozytora?
RA: Inspiracją do przedstawienia salonowych form tanecznych Fryderyka Chopina stał się traktat francuskiego mistrza tańca H. Cellariusa pt. „La danse des salons” wydanych w 1849 r. w Paryżu. Jest to dzieło opisujące i analizujące podstawowe formy tańców salonowych praktykowanych w Europie w I połowie XIX wieku. Opracowując ten traktat zdałam sobie sprawę, że jest to nowe, niebrane wcześniej pod uwagę, źródło do rekonstrukcji i analizy kompozycji Chopina opartych na salonowych formach tanecznych. W momencie, jeśli można sięgać do tak bogatego źródła – świadka praktyki tanecznej z tej epoki, to choreograficzne opracowanie poszczególnych tańców zyskuje na wiarygodności i może stanowić jak najbliższą epoce, stylowi i technice, materialną wizję muzycznej kompozycji. Pracując nad każdą formą taneczną z zasobem treści i wiedzy opartym na traktacie Cellariusa łatwiej jest odczytać i jednocześnie przedstawić strukturę, rytmikę, ale też i charakter każdej z poszczególnych form tanecznych. Wiadomo również, że salonowa część twórczości Chopina nie jest wystarczająco zbadana pod tym kątem i nikt nie przedstawił tych kompozycji opierając się na autentycznych wzorcach tanecznych z epoki.
IKWD: Zaprezentowany w filmie repertuar taneczny jest pierwszą i jedyną próbą choreograficznej ilustracji tańców salonowych z czasów kompozytora. Co było największym wyzwaniem w przygotowaniu i realizacji tego artystycznego pomysłu?
RA: Największym wyzwaniem w realizacji artystycznej wybranych utworów Fryderyka Chopina było znalezienie równowagi pomiędzy kreacją a rekonstrukcją, wpisanie się z tańcem i ruchem w artystyczną wizję kompozytora. Moim zamierzeniem było przedstawienie całego kontekstu epoki (kostiumy, rekwizyty, obyczajowość), przedstawienie zachowań, sytuacji w salonie, a więc swoistego teatru ruchu, ale też w pewnych aspektach wyjście poza świat stylu i techniki ówcześnie praktykowanej. Trudnością było wpisanie całości w kompozycje muzyczne, oraz dobranie środków ruchowych komunikujących emocje, wrażenia, odczucia, środków, które jednocześnie będą wpisywać się w formalną całość.
IKWD: „Z Chopinem w salonie Marceliny Czartoryskiej” to nie jedyny projekt realizowany przez Instytut Kultury Willa Decjusza we współpracy z Cracovią Danza i innymi instytucjami kultury, prawda?
DK: Hasłem przewodnim naszej działalności jest „Willa Decjusza – miejsce spotkań”. W ten sposób nawiązujemy do historii miejsca – pałacu, w którym, w duchu renesansu, spotykali się przedstawiciele różnych tradycji, kultur, religii i narodowości w czasach założyciela – Justusa Decjusza, jego syna – Decjusza Młodszego i później. Podobną rolę w życiu kulturalnym i społecznym Krakowa oraz Polski odgrywało to miejsce pod koniec XIX wieku, kiedy należało do rodziny Czartoryskich Współcześnie spotkania, wymiana doświadczeń i współpraca międzynarodowa stanowią kwintesencję naszych działań. Renesansowy zespół parkowo-pałacowy, unikat w skali kraju, stanowi inspirującą ramę działań wspólnych, które wypełniają przestrzeń i pozwalają naszym gościom za każdym razem na nowo ją interpretować.
Z Baletem Cracovia Danza współpracowaliśmy przy wielu wydarzeniach muzycznych, m.in. Festiwalu Tańców Dworskich, a ostatnio miniaturach muzycznych w cyklu Villa Artis Online, które niedługo będą dostępne na naszej stronie.
IKWD: Jak się pracuje i przygotowuje wymagające projekty kulturalne w czasach pandemii, które stawiają przed instytucjami kultury i artystami szereg wyzwań i ograniczeń?
RA: Faktycznie, realizacja wydarzeń tanecznych w obecnych czasach jest bardziej skomplikowana i wymaga dodatkowych działań. Jednocześnie zmusza ona do otwierania się na nowe możliwości, do większej kreatywności na wszystkich polach zarówno organizacyjnych jak i artystycznych. Naszą strategią jest wypracowanie i wzmocnienie narzędzi do realizacji wydarzeń artystycznych na najwyższym poziomie jakościowym w sieci. To jest działanie, które jest możliwe do realizacji w obecnych warunkach. W związku z tym powstało w naszej instytucji studio filmowe, nowa komórka, która w sposób profesjonalny realizuje nasze wydarzenia artystyczne. Zapewnia nam ona w dużym stopniu niezależność i możliwość planowanie, oraz produkcję naszych wydarzeń wg. naszych kryteriów i wymogów. Taniec jest sztuką wizualną i wierzę, że te nasze działania przyniosą nam dodatkowe korzyści, pozwolą utrzymać motywację pracowników, pozwolą nawiązywać nowe kontakty i realizować projekty, które wcześniej byłyby dla nas nieosiągalne.
DK: Ostatni rok był dla całego sektora kultury bardzo wymagający, i nie sposób nie zgodzić się ze stwierdzeniem, że instytucje kultury były „pierwsze na liście do zamknięcia, ostatnie do otwarcia”. Mała elastyczność decydentów w rozumieniu sposobów i form działania skutkowała właściwie paraliżem kulturalnego eko-systemu. Oczywiście część instytucji korzystała z pomocy państwa czy organizatorów. Pomoc ta jednak tyczyła zapewnienia ciągłości działalności, przetrwania, i wiele ważnych instytucji kultury się do tej finansowej pomocy nie kwalifikowało ze względów formalnych. Pandemia zawęziła katalog naszych dotychczasowych możliwości.
Wyzwanie, które w mojej ocenie jednak wysuwa się na plan pierwszy – to gwałtowna, celowo używam tego słowa, zmiana relacji z publicznością, uczestnikami projektów. Od wybuchu pandemii wielokrotnie podkreślano pozytywną rolę jaką „produkty” i ludzie kultury odegrali w podtrzymywaniu zbiorowego morale. Rola twórców, artystycznych interpretatorów rzeczywistości została dostrzeżona. Jednocześnie, pandemia COVID-19 zmieniła zwłaszcza potrzeby i oczekiwania adresatów naszych działań, dlatego za największe wyzwanie w czasach pandemii uznaję podtrzymanie więzi z publicznością, przy jednoczesnej konieczności zmian w sposobach kreowania działań. Jedną w odpowiedzi na to wyzwanie jest pogłębiona współpraca instytucji kultury. Projekt filmowy, którego premiera odbędzie się 1 marca, jest takim przykładem.
Z Chopinem w salonie Marceliny Czartoryskiej
Scenariusz: Romana Agnel, Dariusz Brojek
Reżyseria: Romana Agnel
Zdjęcia: Sebastian Dudek, Maciej Berg, Maciej Ejnik
Występują:
Romana Agnel
Piotr Kowal
Balet Cracovia Danza w składzie: Marta Baranowska, Nikoleta Giankaki, Małgorzata Nabrzeska, Anna Szczotka, Anna Szklener, Dariusz Brojek, Michał Kępka, Sebastian Kubacki, Łukasz Szkiłądź
Czyta: Beata Malczewska
Produkcja: Balet Cracovia Danza, Cracovia Danza Film Studio
Partner: Instytut Kultury Willa Decjusza
Reżyseria: Romana Agnel
Zdjęcia: Sebastian Dudek, Maciej Berg, Maciej Ejnik
Występują:
Romana Agnel
Piotr Kowal
Balet Cracovia Danza w składzie: Marta Baranowska, Nikoleta Giankaki, Małgorzata Nabrzeska, Anna Szczotka, Anna Szklener, Dariusz Brojek, Michał Kępka, Sebastian Kubacki, Łukasz Szkiłądź
Czyta: Beata Malczewska
Produkcja: Balet Cracovia Danza, Cracovia Danza Film Studio
Partner: Instytut Kultury Willa Decjusza