Okrągły Stół 22.04.2021

Dyskusja była trzecią z serii debat poświęconych tzw. "trudnemu dziedzictwu", a w szczególności zbadanemu przez antropologów i socjologów zjawisku figurek Chasyda z pieniążkiem. Kontrowersyjna pamiątka z krakowskiego Emaus przeniknęła do przemysłu pamiątkarskiego i stała się powszechnie dostępna. Jest eksponowana w witrynach, na stoiskach pamiątkarskich, produkowana zarówno metodami masowymi, jak i na sposób tradycyjny. Jej popularność wzmacniają przypisywane postaci atrybuty magiczne i symboliczne.

W zgodnej opinii badaczy zjawiska nie jest to jednak przedmiot niewinny. Niesie z sobą konkretne znaczenia. Ma wpływ na relacje polsko-żydowskie, wizerunek miasta. W sprawie podjęcia zdecydowanych działań wobec zjawiska głos zabierali w ostatnim czasie badacze stosunków polsko-żydowskich, organizacje pozarządowe, eksperci i środowiska artystyczne, ale także parlamentarzyści, a nawet turyści zbulwersowani obecnością tego typu przedstawień w przestrzeni publicznej. Te inicjatywy, choć dotyczące jednego zjawiska - figurki „Żyda na szczęście”, sygnalizują dużo bardziej złożony i wielowątkowy temat tj. obecności w przestrzeni miejskiej i metod zarządzania w obszarze tzw. „trudnego dziedzictwa”.

Podczas spotkania zaproszeni goście - przedstawiciele instytucji kultury, organizacji samorządowych i pozarządowych, krakowskiego magistratu, środowisk naukowych i żydowskich oraz przedsiębiorcy - dyskutowali o tym, jak instytucje mogą wspólnie działać na rzecz informowania, uwrażliwiania i możliwego powstrzymania zjawiska, uważanego z punktu widzenia społeczności - której dotyczy - jako obraźliwe, krzywdzące czy niezrozumiałe.