Międzynarodowa współpraca w kulturze 07.02.2025
Za nami konferencja podsumowująca projekt CCPRom.
6 lutego w Willi Decjusza odbyła się konferencja podsumowująca międzynarodowy projekt CCProm- Cultural Cooperation Project Management Training, realizowany przez konsorcjum europejskich instytucji kultury - Marcel Hicter Association z Brukseli, Uniwersytet Barceloński, wydawnictwo Goten ze Skopje oraz Instytut Kultury Willa Decjusza.
Konferencję otworzyli: Paweł Szczepanik, Pełnomocnik Prezydenta Miasta Krakowa ds. Kultury, prof. Dominika Kasprowicz, Dyrektorka Willi Decjusza oraz Frédéric Jacquemin Dyrektor Fundacji im. Marcela Hictera.
W trakcie wydarzenia odbyła się premiera gry "Oracle" adresowanej do studentów, akademików i specjalistów z zakresu zarządzania kulturą, w ramach której uczestnicy wcielili się w rolę członków międzynarodowego konsorcjum realizującego projekt kulturalny. Fabuła gry jest inspirowana postaciami i motywami związanymi z europejskim dziedzictwem kulturowym, a zwłaszcza z mitologią grecką. Uczestnicy gry mogli sprawdzić swoje umiejętności w zakresie zarządzania projektami, wykorzystać swoje "miękkie" umiejętności oraz wypróbować się w międzynarodowej pracy zespołowej.
W drugiej części dnia odbyła się dyskusja panelowa "International Collaborations in the field of Culture: State of Art, Perspectives, and Opportunities", ["Międzynarodowa współpraca w sektorze kultury: aktualny stan, perspektywy i możliwości”] z udziałem przedstawicieli polskich i europejskich instytucji kultury: Katarzyny Piotrowskiej, Wicedyrektorki Wydziału Kultury Urzędu Miasta Krakowa, Olgi Brzezińskiej, Wicedyrektorki Instytutu Adama Mickiewicza, Agaty Grabowieckiej, Dyrektorki Sinfonietty Cracovia, prof. Jarosława Górniaka, Prorektora ds. współpracy międzynarodowej UJ, Tomasza Włodarskiego, Dyrektora Małopolskiego Instytutu Kultury, Bartosza Szydłowskiego, reżysera i Dyrektora Teatru Łaźni Nowej, prof. Dominiki Kasprowicz, Dyrektorki Instytutu Kultury Willa Decjusza, Frédérica Jacquemina, Dyrektora Association Marcel Hicter, fondation pour la démocratie culturelle, Dyrektora agencji Africalia w latach 2013-2021, prof. Lluisa Boneta, Dyrektora Programu Zarządzania Kulturą z Uniwersytetu w Barcelonie, Roberta Alagjozovskiego z Goten Publishing, Ministra Kultury Macedonii Północnej w latach 2020-2021.
Dyskusję panelową moderowaną przez Dominikę Kasprowicz zainicjowała Olga Brzezińska, podkreślając, że Polska stoi obecnie przed wieloma wyzwaniami, zwłaszcza w świetle rozpoczynającej się polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej, mającej istotny wymiar kulturowy. Zwróciła uwagę na wpływ czynników politycznych na sektor kultury, szczególnie w kontekście wyzwań, z jakimi mierzą się artyści i menedżerowie kultury w obliczu decyzji politycznych. Wskazała również na zjawisko hiperinstrumentalizacji kultury, które przesłania jej podstawową funkcję – integrację międzyludzką.
Bartosz Szydłowski zauważył natomiast, że kultura staje się ofiarą konkurencji w sferze emocji, co w połączeniu z rosnącymi tendencjami populistycznymi prowadzi do osłabienia międzynarodowej współpracy kulturalnej. Wyraził gorzką refleksję, że europejski projekt budowany przez ostatnie trzy dekady jest obecnie podważany - 30 lat wiary w otwartość i wymianę puentują nam coraz bardziej wygrywające partie populistyczne, czyli demony budzące się na gruncie emocji – powiedział Szydłowski.
Z kolei prof. Lluis Bonet podkreślił, że dynamiczne zmiany polityczne wymagają od kultury dostosowania się do nowych realiów. Kluczową rolę w tym procesie odgrywa edukacja, szczególnie na poziomie uniwersyteckim. Międzynarodowy i wielokulturowy charakter środowisk akademickich sprzyja wymianie perspektyw i doświadczeń. Uniwersytety powinny więc nie tylko współpracować z artystami i ekspertami, ale także popularyzować wyniki badań w sposób zrozumiały dla szerokiego grona odbiorców, realizując ideę uczenia się przez całe życie.
Frédéric Jacquemin, dyrektor Fundacji im. Marcela Hictera zauważył natomiast, że to, co zmieniło status współpracy kulturalnej, to postrzeganie jej w wyabstrahowaniu od genius loci, a więc – ducha miejsca, a bardziej jako rodzaj dobra wspólnego na szerszą skalę. Stąd bierze się koncepcja definiowania kultury przez pryzmat wspólnych dóbr i usług. Takie jej ujęcie sprzyja tworzeniu projektów kulturalnych, łączących różne miejsca.
Tomasz Włodarski podkreślił, że kultura na dobre pojawiła się także w agendzie europejskich polityk i właśnie teraz dyskutowany jest jej udział w wieloletnich ramach finansowych Unii Europejskiej.
Ważnym motywem w dyskusji była również wojna w Ukrainie, która uwidoczniła rolę kultury jako narzędzia wspierania solidarności międzynarodowej, budowania odporności społecznej oraz ochrony dziedzictwa kulturowego w obliczu kryzysu. Agata Grabowiecka, dyrektorka Sinfonietty Cracovia podkreśliła w tym kontekście znaczenie kultury jako środka międzynarodowej presji, ale też nośnika idei – Sinfonietta Cracovia jest bowiem jedną z niewielu w Europie orkiestr, która nie prezentuje muzyki rosyjskiej w geście protestu przeciwko agresji Rosji na Ukrainę.
W rozmowie pojawiły się również wątki związane z obiegiem kultury w Europie, którego charakter jest ambiwalentny – z jednej strony napędza rozwój, a z drugiej – promuje jeden model kulturowej koegzystencji, który staje się tym pożądanym. Podkreślono także rolę kulturowych ekosystemów - środowisk, w których wymiana kulturalna się odbywa. Prorektor UJ ds. współpracy międzynarodowej, prof. Jarosław Górniak, podkreślił w tym kontekście rolę uniwersytetu, będącego zarówno artefaktem i częścią kultury artystycznej, częścią dziedzictwa kulturowego Europy, ale także środowiskiem aktywnie inicjującym kulturalne partnerstwa. Uniwersytet Jagielloński tworzy bowiem aktualnie 276 umów bilateralnych z uniwersytetami z 76 państw.
Podsumowując dyskusję, prelegenci zgodzili się, że pomimo wyzwań wynikających z dynamicznych zmian politycznych i społecznych, kultura pozostaje kluczowym narzędziem budowania mostów między ludźmi i narodami. Współpraca międzynarodowa, otwartość na różnorodność oraz inwestycje w edukację kulturalną i wspieranie kulturalnych partnerstw to fundamenty, które pozwolą sprostać współczesnym wyzwaniom, a także umacniać wartości europejskiej solidarności i dialogu międzykulturowego.
Konferencję otworzyli: Paweł Szczepanik, Pełnomocnik Prezydenta Miasta Krakowa ds. Kultury, prof. Dominika Kasprowicz, Dyrektorka Willi Decjusza oraz Frédéric Jacquemin Dyrektor Fundacji im. Marcela Hictera.
W trakcie wydarzenia odbyła się premiera gry "Oracle" adresowanej do studentów, akademików i specjalistów z zakresu zarządzania kulturą, w ramach której uczestnicy wcielili się w rolę członków międzynarodowego konsorcjum realizującego projekt kulturalny. Fabuła gry jest inspirowana postaciami i motywami związanymi z europejskim dziedzictwem kulturowym, a zwłaszcza z mitologią grecką. Uczestnicy gry mogli sprawdzić swoje umiejętności w zakresie zarządzania projektami, wykorzystać swoje "miękkie" umiejętności oraz wypróbować się w międzynarodowej pracy zespołowej.
W drugiej części dnia odbyła się dyskusja panelowa "International Collaborations in the field of Culture: State of Art, Perspectives, and Opportunities", ["Międzynarodowa współpraca w sektorze kultury: aktualny stan, perspektywy i możliwości”] z udziałem przedstawicieli polskich i europejskich instytucji kultury: Katarzyny Piotrowskiej, Wicedyrektorki Wydziału Kultury Urzędu Miasta Krakowa, Olgi Brzezińskiej, Wicedyrektorki Instytutu Adama Mickiewicza, Agaty Grabowieckiej, Dyrektorki Sinfonietty Cracovia, prof. Jarosława Górniaka, Prorektora ds. współpracy międzynarodowej UJ, Tomasza Włodarskiego, Dyrektora Małopolskiego Instytutu Kultury, Bartosza Szydłowskiego, reżysera i Dyrektora Teatru Łaźni Nowej, prof. Dominiki Kasprowicz, Dyrektorki Instytutu Kultury Willa Decjusza, Frédérica Jacquemina, Dyrektora Association Marcel Hicter, fondation pour la démocratie culturelle, Dyrektora agencji Africalia w latach 2013-2021, prof. Lluisa Boneta, Dyrektora Programu Zarządzania Kulturą z Uniwersytetu w Barcelonie, Roberta Alagjozovskiego z Goten Publishing, Ministra Kultury Macedonii Północnej w latach 2020-2021.
Dyskusję panelową moderowaną przez Dominikę Kasprowicz zainicjowała Olga Brzezińska, podkreślając, że Polska stoi obecnie przed wieloma wyzwaniami, zwłaszcza w świetle rozpoczynającej się polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej, mającej istotny wymiar kulturowy. Zwróciła uwagę na wpływ czynników politycznych na sektor kultury, szczególnie w kontekście wyzwań, z jakimi mierzą się artyści i menedżerowie kultury w obliczu decyzji politycznych. Wskazała również na zjawisko hiperinstrumentalizacji kultury, które przesłania jej podstawową funkcję – integrację międzyludzką.
Bartosz Szydłowski zauważył natomiast, że kultura staje się ofiarą konkurencji w sferze emocji, co w połączeniu z rosnącymi tendencjami populistycznymi prowadzi do osłabienia międzynarodowej współpracy kulturalnej. Wyraził gorzką refleksję, że europejski projekt budowany przez ostatnie trzy dekady jest obecnie podważany - 30 lat wiary w otwartość i wymianę puentują nam coraz bardziej wygrywające partie populistyczne, czyli demony budzące się na gruncie emocji – powiedział Szydłowski.
Z kolei prof. Lluis Bonet podkreślił, że dynamiczne zmiany polityczne wymagają od kultury dostosowania się do nowych realiów. Kluczową rolę w tym procesie odgrywa edukacja, szczególnie na poziomie uniwersyteckim. Międzynarodowy i wielokulturowy charakter środowisk akademickich sprzyja wymianie perspektyw i doświadczeń. Uniwersytety powinny więc nie tylko współpracować z artystami i ekspertami, ale także popularyzować wyniki badań w sposób zrozumiały dla szerokiego grona odbiorców, realizując ideę uczenia się przez całe życie.
Frédéric Jacquemin, dyrektor Fundacji im. Marcela Hictera zauważył natomiast, że to, co zmieniło status współpracy kulturalnej, to postrzeganie jej w wyabstrahowaniu od genius loci, a więc – ducha miejsca, a bardziej jako rodzaj dobra wspólnego na szerszą skalę. Stąd bierze się koncepcja definiowania kultury przez pryzmat wspólnych dóbr i usług. Takie jej ujęcie sprzyja tworzeniu projektów kulturalnych, łączących różne miejsca.
Tomasz Włodarski podkreślił, że kultura na dobre pojawiła się także w agendzie europejskich polityk i właśnie teraz dyskutowany jest jej udział w wieloletnich ramach finansowych Unii Europejskiej.
Ważnym motywem w dyskusji była również wojna w Ukrainie, która uwidoczniła rolę kultury jako narzędzia wspierania solidarności międzynarodowej, budowania odporności społecznej oraz ochrony dziedzictwa kulturowego w obliczu kryzysu. Agata Grabowiecka, dyrektorka Sinfonietty Cracovia podkreśliła w tym kontekście znaczenie kultury jako środka międzynarodowej presji, ale też nośnika idei – Sinfonietta Cracovia jest bowiem jedną z niewielu w Europie orkiestr, która nie prezentuje muzyki rosyjskiej w geście protestu przeciwko agresji Rosji na Ukrainę.
W rozmowie pojawiły się również wątki związane z obiegiem kultury w Europie, którego charakter jest ambiwalentny – z jednej strony napędza rozwój, a z drugiej – promuje jeden model kulturowej koegzystencji, który staje się tym pożądanym. Podkreślono także rolę kulturowych ekosystemów - środowisk, w których wymiana kulturalna się odbywa. Prorektor UJ ds. współpracy międzynarodowej, prof. Jarosław Górniak, podkreślił w tym kontekście rolę uniwersytetu, będącego zarówno artefaktem i częścią kultury artystycznej, częścią dziedzictwa kulturowego Europy, ale także środowiskiem aktywnie inicjującym kulturalne partnerstwa. Uniwersytet Jagielloński tworzy bowiem aktualnie 276 umów bilateralnych z uniwersytetami z 76 państw.
Podsumowując dyskusję, prelegenci zgodzili się, że pomimo wyzwań wynikających z dynamicznych zmian politycznych i społecznych, kultura pozostaje kluczowym narzędziem budowania mostów między ludźmi i narodami. Współpraca międzynarodowa, otwartość na różnorodność oraz inwestycje w edukację kulturalną i wspieranie kulturalnych partnerstw to fundamenty, które pozwolą sprostać współczesnym wyzwaniom, a także umacniać wartości europejskiej solidarności i dialogu międzykulturowego.
Galeria zdjęć
